Sep 25, 2010

Ei Ki Patepna - Suspension of Operation with Kuki Militants

~ T. Zamlunmang Zou

ZRO External Affairs Secretary, Pu Calvin H in Camp Muvanlai hon ni’a agen “Koi pawl, koi nam, koi jat hinanleh ama tang thahatna toh ding joulou ding hi” a chi in lienpi kawh hi.

Tawm nou khat hinanlei nam min (nomenclature) toh ina buaikha zieh un lungsim leh tahsa a ki chimat theilou in hun tampi ina subeita uhi. Hinanleh tuhun chiengin hun-le-nite ahoilou ziehin mi mawlawmte banga hing nawnlou in khat leh ni keng khat a dinkhawm dan i’ng thei panpanta uhi. Hinanleh tup leh ngiim kibang hinapi, tunitan pawl minkhat toh i dei i ngaite i nget theinailou pen Zo suonte dinga supna lienpi suo hi.

Zo nampi sepaite pawl 2 a kikhen in August 22, 2008 apat India solkal toh hiemkhamna thukhun (Suspension of Operation) pat in um a, Manipur cabinet in Auf 23 apat official in theipina bawl hi. Tam thukhun ahileh tunitan mit a mu in ahoilam ah masawn zing. A mun a mun ah designated camp hong pawl, galvante kilbet pawl um zingzeng tahi. Tam nasepna ahileh i theisa uh i nam adia lemna leh muonna, mani kivaihawm ding deina toh nasep ahi.

Mary Kom: The Queen of Women Boxing World

~ T. Zamlunmang Zou

Mangte Chungneijang Mary Kom also known as MC Mary Kom or Mary Kom, a female boxer from Manipur, India and a mother of two, clinch her fifth successive Women’s World Boxing Championship this year at Barbados, beating Romania’s Steluta Duta convincingly to take the light flyweight title.

Kom was overcome with emotion after her win of her fifth successive world title. “I would like to thank my husband and my sponsor for both giving me the will power and encouraging me. I’m really really happy and I thank God,” she said. Kom won her first title in 2001, at the age of 18 and has now taken gold medals at the past four AIBA Women’s World Championships.

International Boxing Association (AIBA) awarded her the coveted tile ‘Magnificent Mary’ at AIBA World Championships Ningbo City 2008.

Sep 12, 2010

Nampi sung ah Be-le-Phung thu uang ta hilou maw?

Editorial,

Tulai in Lamka leh akimvel, adieh in i Nam sung ah Phung-le-tang thu ki uang bawl mama in, hunchin-hachin phiel in aphung-phung in pawi bawl in eima phung chiet i pi bawl ta uhi. Mipil leh mit-keu bai dawm te’n nam khat maimai in bang tan tun nawn lou a, bang chi leh mizousie, nam zousie kigawm in munkhat-thakhat ah pan i la thei diei mah? chi angai tuo zing lai un eite’n, i nampi sang in i be - i phung kikhopte uh uang bawl mama in aki lang hi. Tam chi bang a i um uleh, British te’n Divide and Rule Policy azah bang un i lah uah hing kizang ding a, eh hing ki zang zingta a, gawmkhawm sang in paikhiet leh thedel in i um zaw semsem ding uhi. Malai a i nam sung ua sil tung leh tukhanga tungte en talei, khatlaw hun ahi ta hi.

Phung kikhop khu ahoi mawngmawng sih kachi tuom sih a, na phung, nahina heima ah pai thei hi tuon lou ding a, a ngei ma hi zing ding na hi. Hinanleh tam kikhop/khawmpi khu i ha zah lai sie uh, i lungim uh hing neu deudeu ding hi.

Sep 5, 2010

HAT IN LEN HANGSAN IN, NA TOTNA TAN TAN KANG PE DING HI

~ T. Zamlunmang Zou

Be strong and very courageous. Be careful to obey all the law my servant Moses gave you; do not turn from it to the right or to the left, that you may be successful wherever you go. ~ Joshua 1:1-11

JOSHUA TANCHIN TOMKIM

Mosi shi nuo in Israelte mapuitu leh gam chiem gam Canaan a Israel nam 12 te kal a gam hawm leh vaihawmtu in pang hi. Ama ahileh Ephriam namte lah a khat ahi. A min dihtah ahileh Hoshea 'Hundamtu' china ahi. Hinanleh Mosi toh ang kijui uapat in Mosi in Joshua 'Pasian in hundam' chi'n phuosah hi. (Numbers 13:16). Izip gam a Israelte saltang a aum lai un pieng hi.

Mosi in Canaan gam enkhe dia Israel nam 12 a sawlte lah ah Ephriam namte ai-awh in ama kuon hi. Mosi toh akithuo chillai un Joshua ahileh kum 40 vel chingta hi. A pien kum leh shi kum pen tunitan in a dihtah thei chet hisih ma naleh Laisiengthou khangthu a sutdoh ahi dan in 1450–1370 BC kikal sung teng hidan in tuot uhi. Kum 110 a chin in shi hi. (Joshua 4:29).

Pi-le-pu lunglai a mawl, bang chi'n i lai zilna i siempha thei diei?

Malai a pi-le-pute’n ana bawl, louhaw, singpuohte tukhang in hing bei deudeu in, gam-le-lei tang i nei sunsunte uh gawta mang sieng in, i gam lei a piengte in neh-le-ta, kingahtheina ding a'ng tun zou nawn ta sih hi. Tuazieh in malai a louhaw, singpuoh a kitoudelnate tukhang a kingahnata ahi nawn tahlou zieh in henkhiet leh paihun ahing hi zel tahi.

Aleh, bang bawlta ding?? chi'n kidong talei, atangpi dawnna ding khu, Laisimna (Education) habawl ding chi ahi tangpi deu ding hi. Ahima ahi, tukhang khu tuga-lawlmeh hun hinawnlou a tua tang a laikung (pen) tawi hun ahing hitah zieh in, laisimma pibawl leh uongtah a bawl hun ahi tahi. Lai i siemlou zieh un mite nuoi et leh simmaw in i um ua, i hina (right) na ngawn i thei ta sih uhi. Tuathamlou in i gam leh i nam sung a laithei i tawm sengseng zieh un, i inn sung na ngawn uah ngaidan/mudan kibahlouna hing umtou in buoina ang tun zel hi. Neh-le-tah suina ding bep hilou in, mimal, Sepoy, etc..etc te apat dihloutah leh kilawmlou tah a bawlkhum a i um chieng ua, tuate apat ki venna ding leh hangsantah a i pan ngam thei na ding un, laithei ma a poimaw zel hi.