Sep 21, 2008

SONG REVIEW | SUNNI TUMKUON IN ZONG

- T. Zamlunmang [Composed by JK Manloon]

Sunni tumkuon in jong,
Pienpi tui bang I luong khawmlou;
Sah leh hang, sim leh mal ah,
I lampiel, khan khuollou in,
Machieng khankhuo mei bang jing e.
Sietna huipi hing lang leh,
Palbang in I nang jou diei?


Hun leh nite ki hei zel in, nite bei kuon ah i ding ta. Nam chin chi chin ama uh ham leh pau, zhi leh nam, lung kitua in a luong khawm thei diel diel uhi. Mite kithutuo a aki khai khawm thei hial hial lai un, sah leh hang, sim leh mal ah eilawi pi i lam piel piel na lai uhi. I lam piel genta lou, ei ma leh eima ki dou, eima leh eima tha ding a ki del thei nalai. Eima leh eima mite thubawl a tal a meithal kitua ki gaal giih thei nalai, i gam mang sawtta. Ma chieng khan khuo en veng veng lei aw, meipi bang jiing, a jiing mai hilou, guomkua a eima kietna ding kawkhu tou tou te i hi nalai uhi. Tabang a kituolou nam ihi lai in, aw, sietna huipi hing lang taleh pal bang in ina nang jou na ding uai? Mani ki deikhopna ngen in i dim uhi. Keilou koi e, ke'n ka ne a ka hamphat pi leh bang e a khawna chi ngen in i lungsimte uh i zang nalai uhi. Sietna huipi hing laang taleh, bang chi'n i na nang jou di uai?

Zoulei kulpi a chim jel e,
Luonhi luong in ka kap jel ding.
Ka kinepna bang chin I phungching diei?
Lummei bang in a jam mang ta.

Zoulei kulpi chim in ki thedal ta e. Sakhuo Hattuom lam ah en talei, 1970 leh chilai in pawlpi khat aum thei ding lai pawlpi lien 2 - Zomi Christian Church leh Manipur Gam Presbytary ah ina kikhen uhi. Hun hing pei jel in Thangkhal hattuom hing lengdoh jel a, tua chin Tuining kuol ah Presbytarian dang khat hing lengdoh jel in, tau mai hilou, Catholic, Sabath leh hattuom pawl dang dang ah i ki the thang uhi. Bit leh muong a um ikisah lai un Zomi Christian Church pen Lutheran leh Zomi Christian Baptist Church in kikhen thang kia hi. Maban ah bang Hattuom ang pawt kia diei gen ngam hilou.

Leitung thu lam ah enkia lei, khatvei lai a ZDV C-in-C ka interview na pat thei khiet a um, Zou Defence Volunteer naupang nou khat mun chin gam chin ah ki the thang jel uhi. ZDV pawl khat KNO nuoi a kikhai khawm in Bijang, Lamka ah kikul uhi. A majority group i chi diei te lah Manipur sung thu lam ah um jel uh. Alang khat ah ZRO/ZRA sunga zong hunkhop tah um jel hang a, bang i lawta ding uh adiei? Ta bang a Zoulei kulpi chim sa a sun a jan a ngaisunte di'n luon hi luong luon theina ma ahi. Laphuotu'n Zoulei kulpi a chiim jel a chi pen Kulbang a genna hilou in I Society kituolou dan, i ki the thang dan uh a genna ahi hi. Tam bang a i din mun uh thei chen te ding in kipa a nui siiu sieu chipen van a gaa bang ding ma ahi. Bang chi chieng in kipun khawm in, bang chi chieng in kithutuo tah in i pang khawm in i gam, i lei, i nampi i zuun khawm diei chia kinem tah a nga te ding in tha nem huoi mama ding hi. Kinepna bang nawnlou in lummei bang in tua kipumkhatna ding a kinepna pen lummei bang in a leng mang zawta hi.

Pangkhawm lei hat ding hi a,
Pangkhawm te khu guoljou te hi;
Kammei bang in a am in,
Guoljoute etlawm na e;
Jaitha hatlai a bah ta e
Khuom…..????
Koi in koi ibel ta diei?


A ban zop nalai di aw..................

Koi mawna ahi diei?
Namoi lunlai apah lun lou
Nau jaw te phungchingta e
Khup in aw, kha khelta e
Ei jong khatvei lung geltha lei
Bang ding in guol tungtuong in
Guoljou te ihi lou diei?

Pu Kamkhanpao, Commander in Chief, ZDV toh houlimna

Hun sawtpi apat Zolengthe.Net in I nampi Sepai mangpa, Zou Defence Volunteer C-in-C, Pu Kamkhanpao toh houlimna nei ding a na kitum zing hi. Muloutongsan tungtawn a houlim pi ding kisawm zing hi, hinanleh sum-le-pai thu ahiman in ki bawl thei lou a, hun lem hing kisuongtuo kawi kawi in India Govt., Manipur Govt ban ah UPF leh KNO in Delhi khopi a hiemkhamna suoi akai un ama zong hing tel kha ahi chia aki thei chieng in zulei khuot bang in alampi ki khuot a, a nanaah in a tawp khong ah ki houlimpi thei hi. Tuo zong hun neilou sasa houlimpi ahi nalai hi. Minute 30 ding vel chouch houlim ahi sung in tam anei a teng ki teidoh man hi. Houlimna tomkim.

ZLT – ZOLENGTHE
KKP – Pu Kamkhanpao


ZLT: Lamkaipu tabang hun ki bichil komkal a na hun manpha na’ng pieh ziehin lungdam thu hing tun ing e..
KKP: Nampi sung a tabang kithuzahna hoitah na’ng patkhiet ban ah ahun zil a lamkaite interview na’ng bawl zel pen thupi sa ma ma ing. Maban a zong naahpitah in hing pang tou zel in. Kei zong nang toh kimu pen a ut zing kahi. Kipahuoi e.

ZLT: Hun tampi na nei loutoh thu doh nuom them khat ka neite hing dong pai biet buot mai vang I zaw.
KKP: Hitaven leh, bang thu hing doh sawm nata maizen a, zau huoi sim ve chin aw. (nuikhawm)

ZLT: Bang thu dang hilaizang lou, ZDV tungthu ma hiven, thu ka’ng doh ta pou im neilou in hing gen chieng setset lechin kipa ma ma ding ka hi. Thu chieng sui a hing dieng kahi aw.
KKP: I Zou mipite thei ding a poimaw teng khat zong hing im sih vang e. Ki suongla sin.

ZLT: Achileh I thupi ah lut pai vai le. Bang tupna toh ZDV na na phu doh uh ahiei?
KKP: I Zou nampi venbitna diing liu lieu a ana kiphut ahi.

ZLT: I nampi venbitna diing ahileh koi ahei khat toh kidouna, ki tuol delna nei talei ZDV in I nampi na veng bit zou tah tah na di uai?
KKP: Thau leh thagum, tha tang a vengbit chipen akoi akoi in nampi khat vengbit zou lou ding ahi. Ahi’n venbit chipen lampi chi tuomtuom a kivenbit dan um hi. Sisan naisan kisuo a, a shi leh liem um zeng zung a ki venbit zong um thei a, shisan naisan kisuo lou a ki venbit dan zong um thei hi.

ZLT: Shisan naisan kisuo a kivenbitdan pen miteng in thei chiet di’n koi tadi lei, tuote umlou a kivenbitna theina na chi bang chi bang hita?
KKP: Lungsim leh huabu zang a kivenbit thei ahi. A thu leh la in zong ki venbit thei hi. Thau tawi leh thau tawi pen kihou lem dan alampi um thei, khat in thau tawi a khat in a tawi lou chieng in kisimmawna um a, hinanleh thau tawi khat in thau tawi dang khat a simmaw leh sil lienpi bawl khiel mama china ahi lel hi. Tulai thau tawi leh tawite pen a thu a kilemna leh I nampi chiet kivenbit theina dialogue tungtawn in um thei hi.

ZLT: Tua ahitaleh unao Thadou leh Paite buoilai in ei zong thau ana tawi hitalei tua I shi ja, i inn, i lou i tanja kitaan kha lou ma di ave maw?
KKP: Hitham e, Saipi leh saipi aki buon chieng un a gei lah a athuo kha lou ding tan in a thuo kha pen sil um thei ma ahi, hinanleh a thuo lou di tanpha in a thuo kha pen I nam min a kam ka di leh hangsan tah a a’ng gumtu di lamkai muonhuoi leh a nam a di’a shi ngam I na um lou zieh ua I tuo loudi teng kituo kha ma ahi. Tua hunlai in tu I din mun ah a an ding hita lei zong tam teng kituo lou mai thei ahita hi. I tuahta lezong en zong bawl thei them khat be kinei ta diing hi.

ZLT: ZDV a’ng kipat dan tomkim in nang gen thei diei?
KKP: Gen thei tham e. ZDV hing kipatna bulpi ahileh I gensa mabang in kum 1997 in unao Paite leh Thadou te ngaidan kibah lou ziehin hing kibuoi kha uhi. Tua hunlai in lamkai hangsan leh Zou nam it I na umlou zieh in unao Paite te’n simmawna leh musitna sangtah nei in mawna neilou Zou ta tha-le-mat mai hilou, inn-le-lou haltum sah a’ng thuo zieh un ki pawna seng ahiman in I Zou nam venbit sawmna toh ZDV ana kiphutkhie hi.

ZLT: Ana kiphutkhie chimawh! Nam lamkaite tellou a nang ma’n nana maw phusuh e, ahilou leh I nam lamkai te’n ang theipi na uh amah?
KKP: ZDV pen mimal thanuomna zieh a ana kiphing phu hilou in, I mi, I sa mawna bei shi leh liem ban ah inn leh lou kihalsah atam seng man in akoi akoi ki thangpai hi. Tua hunlai in Imphal Excellency Hotel ah Zou sunga lamkai upate’n kihouna ana nei uhi (ZLT: Ahun leh ani lah? KKP: Thei chiitchiet nawn lou hiveng aw). Pu T. Gougin leh lamkai khenk khat in alang a lang ah dieng le vai in lemna thu tangkoupi vai achilai un, tu a I UZO President Pu T. Hangkhanpao in nou ahan (upate) na khawl tadi un, kou a khangtha te’n vai ka hing sai na ding uhi. Lakh 30/40 I chi leh ahasasih hi ana chi hi. Tuachi’n thutanna pitah umlou in aki khen kia uhi. Hinanleh buoina in I Zou sung nasatah a ahing tohkha deudeu man in, tua hunlai a UZO President Pu Thangkhanlal damlou Delhi a kizensah in UZO Vice President, Pu S. Thangkhenkhup incharge pie in Zou tate venbit/kepbit ding dan ahing ngaituata uhi.

October 11, 1997 ni’n Tuining Jr. High School, Tuining khuo ah UZO Home Secretary, Pu Amchinkam vaisaina nuoi ah Zou Defence Volunteer (ZDV) ana ki phutdoh hi.

Tuanah a lamkai ding zong kiguong pai hi.

Pu Kamkhanpao - Commander in Chief, ZDV
Pu Khamlienkhup @ Lalrum @ Elvis – Deputy Commander in Chief ding in ki guong pai hi.

Kei (Pu Kamkhanpao) zong C-in-C dinga guon a ka um tah chiengin ZDV a om leh a enkol tu ding I nei ngai ahi chia thu ka sun chieng in Lamkai peikhawm te’n hoisa in Zou Defence Committee (ZDC) chi’n UZO Home Secretary nuoi ah ki guon be kia hi. Tam ZDC lamkai ding in mi muonhuoite ana ki guong kia hi.

UZO Home Secy., Pu Amchinkam pen Chairman, ZDC ki hisah hi.
UZO Jt. Secy. Pu Nehkhojang pen Secretary, ZDC in ki guong a,
Lamka Block UZO President, Pu Gouzalal pen Finance Secretary, ZDC
UZO Executive Member, Pu Vumchinkhup Organiser, ZDC ban ah
UZO Volunteer Commander, Pu Khuplienpao pen Supplier, ZDV in ki guong hi.

ZLT: Akataraisai aw! I theina khel lam a piching tah a ana ki puoh na bou ve vua le maw? (Nui khawm zual)

ZLT: Achileh Training chivel lah them khat hing kum lechin bang asietna a um lawm lawm ding amah?
KKP: Training lam pen kup ding a tam in tam, hinanleh I Zou nampi thei ding in them khat hing talang vang maw. (ZLT: Hoiven). Training di’a ka kuon masang uh, October 31, 1997 ni’n Zou Defence Committee te’n Khuoinuoi ah ZDV mi 80 leh chivel haahkhietna annkuong ahing umpi uhi.

Tualeh November 1, 1997 jingmawng nai 7 in Khuoinuoi sanginn ah ZDC Secretary Pu Nehkhojang in kei (Pu Kamkhanpao) leh Pu Khamlienkhup kichiemna huoisetah ahing neisah a tuachi’n tangval teng zong a neisah jou in jing an kine a, tuachi’n Pu Khamlienkhup lamkaina toh nam sepaite training ding in Khuongtaljou zuon in a kuondohta uhi.

ZLT: A dang teng kuon nachi mawh in, nang lah kuon lou i?
KKP: Kei (Pu Kamkhanpao) leh Pu Vumchinkhup ka hi u leh November 2, 1997 in sep ding bawl diing tuom tuom nei ka hi man un Phaisat zuon in ka kuon khie uhi.

ZLT: Ahitaleh Training napan pai vuai, ahi sih leh bang chi dan in pan nala vuai? Koi in a’ng train ei?
KKP: Training pen amun aki tun tun in kipan pai hi. November 5, 1997 in kipan paita. Training hing pe di ahileh I mi, I sa a dim pi’n um, ahin deitel tah in mi khunkhop in training ahing pie uhi.

ZLT: Tualang tuatan in nga tavai. Ka thuja dan in Training na kuon zaw uh sawtlou in I lamkai ten hing kilepsan chi dan in thu ka thei sim a. adih na e?
KKP: I lamkaite thei but di hilou, hei lang a bang thu thei ata di uai mah, December 1997 ma ma in ahing kilepsan kia ta pial pual uhi. ZDV suhbei ding zong kida naisai lou, hinanleh ZDV leh ZDC zong ki thuja man nailoupi’n naupan huoi tah in ahing taisan mawh uhi.

ZLT: Tuachi’a ahing kilepsan thei uleh bang ahei khat a um china hilou di e?
KKP: A bang a hei pen tah khu ki thei but lou, ginmaw sil khat vang um na, tuapen awl a ngaisut di’n koi phot nalai vai.

ZLT: Ginmaw na chipen lah, bang ata diei le?
KKP: Nang zong chiitchiet aw, awl in mipi thei ding in gen doh nai.
ZLT: Na chi vevaw le lah hita ven leh…

ZLT: Tuachi’a I lamkaite’n a’ng kilepsan lai un bang lung na gel ei?
KKP: Meipuo tah a gam leh nam makai ahiman un ka thei siem mama hi. A nam, a gam leh a mite ding ua ding ngamloute ahi man un buoipi ta kasa vate sih hi.

ZLT: Achileh na training u lah, na sun zom suoh na uai leh?
KKP: Training pen ahileh ki sun zom niing nieng sam.

ZLT: Tu masang in Meitei singneimite nuoi a um dan in thu akiza a.
KKP: Aki um na hi. Um chilei a suo le sal dan ua um ki hi lou, hamphatna tampi toh ki um ahi. Kum 2002 in PREPAK te tung tawn in free sponsore kimu a, tuachi’n ama uh khut zang in training kipan kia thei.

ZLT: Kum 2003 kum a India sepaite ambush chidan in thu akiza a, nou bawl tahpi ahina e?
KKP: Kum 2003 kum in Sajik Tampak area ah BSF te toh huoise tah mai in kikaptuona tampi vei akinei hi.

ZLT: Tua ahitaleh Operation All Clear hunlai in bang chi’n pan nanala uai leh?
KKP: Im lou a gen ding in tua hunlai in chimawtah in hinkhuo ana ki zang ma hi. Beidong tah a hinkhuo akizah lai in I genthei I chimaw nia thumna sangpa Pasian ahi chi’n tangval teng toh “Mangpa Israel te zong Tuipisan na galkai sah hilou amah? Kou zong OAC hing galkai sah in” chi’n thungetna nasatah in kana nei uhi. Tua dungjui in Pasian in lampi hing honpia in October 27, 2005 in Chief of Army Staff Secretariate ah Suspension of Operation suoi ana kikai thei ta hi.

ZLT: Meitei te nuoi a na um zaw ua, KNO nuoi a um kia hilou nahi uh e? Tua pen bang chidan a um le le thei na hi vuai?
KKP: Thumna sangpa Pasian in Zou tate manghil ngeilou ahiman in I lampi diing hing honsah tou zel himai lou di amah? Kou kahi uleh tunitan in tangvalte toh thumna kanei thei zing nalai uhi. Tuapen Pasian in hing ngaikhietsah zing nalai ahi.

ZLT: Tuachi’a thumna toh pan nala thei zing pen uh kiletsahpi huoi tah leh lamkai ettonta mama nahidan thei tha tha na bou ing e!

ZLT: KNO a bang chi kum a luut na hita uai le? Bang chidan a KNO apat hing dieng doh kia thei jel?
KKP: Kipumkhat ding deina in KNO ah 2006 kum in ana ki lut hi. (ZLT: Bang chidan a KNO na’ng taisan kia uh hita?) Ka’ng pawtna san uh ahileh KNO sungah Divide & Rule Policy zang in ZDV ahing kitattuo sah ua, eima-le-eima ahing ki that tua sah ta uhi. Tua ahiman in Manipur pulang mun tuom tuom ah ZDV tangvalte koi khiet ahita uhi.

ZLT: Tuapen Kamdouveng lah vel a na buai zeng zung lai uh hi ven maw?
KKP: He, hina.

ZLT: Achileh tua Bijang a zong ZDV mi um nalai dan in news vel ah akilang zel in leh?
KKP: Mun chin gam chin a um kha na vei, ahi’n tua lang ah mi ana umta lezong, I Zou nampi a di’a nasem hi veve, alang lang ah um koi lei zong, I Zou nam I ngainatna pen kiem tuom sih na ven. Ni khat ni chieng in gam-le-nam itt tah tah ahi uleh abulpi ma hing tung kia ve ve na ding uhi. Tuote pen bang chilai pou a ki ngai zing, bang chilaipou a ki lamdawn zing ding ahi.

ZLT: Ahita leh, Lamkaipu tulaitah in hei mun ah na khosa uai leh? Bang a ki toudel, I nam sunga sum-le-pai na don lam ulah ki thei kha lou, demand na bawl uh chilah ki za kha lou? Bang toh ki toudel mawng na hi uh e?
KKP: Tualaitah in ahileh unau UKLF leh KNF te deisahna leh panpina toh kum 2008 kumbul apat in aki khosa phot hi. Na gen ma bang in I nam sungah sum-le-pai bangma ngetna leh demand va ong chite ki bawl nai lou ma ahi. Azieh ahileh Pasian in ama a ki tulut zou zingte lampi ding honsah zing nalai ahi man hiva chi ing.

ZLT: Maban hun hing tung jel dingah, mi dangte bawl dan in I nam sung a sepna neite leh innsuon chivel ah sum don na bawl sawm vuai leh?
KKP: Tua pen a hun leh a mun zil in hing ki bawl jel nalou diing amah? Mi dang in a nget chienga niel gamlou a pete’n I nam sung etkolna diinga a piehni uh hing um tham diing ahi.

ZLT: Sawtsim ta ma leh them khat hing dong nalai vang. Tutung a UPF min a hiemkhamna suoi kai a nang pan kha bang chi dan a alampi hing kihong hi jel ta?
KKP: Zouthai te chidan hileh “Pasian ziehma hijeel!” I mupha ban lou leh I lam et lou bang tah a lampi Pasian in hing honsah jel. Alam pi hing kihong tou tou in unaute deisahna toh August 22, 2008 ni’n Delhi Tualpi ah Manipur Govt, India Govt apat Home Department lamte toh UPF leh KNO in suoi kai a tuona ei zong vaki pang kha zel mai. Pasian sil bawl ma ahi.

ZLT: ZRA lam ah zong ZDV tangval bangja ahiei lutta aki chi a, thudih ahina e?
KKP: Dihna, 2007 kum in Tuibuang leh Bijang, Kamdouveng leh tua phei ah ki khosa hi. Hinanleh I sung a vai dih lou a hing saitu a um zieh in Pu Chungkhojam August 23, 2007 ni’n hing tha sah ua, (ZLT: Koite tha dan e?) mi dangte vaisaina toh eima leh eima ki that ki hi e. Tualeh August 31, 2007 ni’n Pu Pumzapao leh Pu Kapsuonthang te ahing thasah kia uhi. Tuazieh in damna ding sui in ZRA lam ah I tangval group khat ana taima ahi uhi.

ZLT: Tua chia nou sung apat taidohte tungah bang silpieh na nei sawm vuai leh?
KKP: Tapa taimangpa banga kisia a a pa kung a zot kia leh bang chilai pou a ngaidam di’a man sa ki hi zing ahi.

ZLT: Na hun zong kinaw simta in, a tawpna ding in I Zou mipite kungah bang vaiha nuom na nei ei? Tomkim in.
KKP: Vaiha nuom pen tam ven, ahin poimaw kasha khen khat ahileh.

01. Nampi lamkai, ma ni gilpi khuollou khat I nei uh a ngai hi. Tua I nei masang uh I nampi pen mite vaihawm khum I hi zing ding uhi.
02. Mipite’n lung kelou in ana ngah ham ham nalai pou lei, I nam sung leh I gam sung ah ZDV in vai hing hawm pai ding ahi.
03. Buoina, bangna I nei chieng ua mite nuoi a I tungthu khendi’a va kuun khou khou ngailou ahi. I Zou sungthu khen dinga UZO, ZWC um hilou ahiei mah? Tuate’n akhen thei lou leh apoimaw bang a thu kikhen ding ahi.
04. Zou tate’n Pasian giing pum in dihtatna toh nna sem pou lei, koima khut nuoi a um diingte ki hi lou hi. Guntuna ki tasam, dihtatna ki poimaw, Pasian ngaisahna tawm. Zu-le-kham thei a kimawlna I lah ah uang. Tamte ahi bangtah a I zah thei lou laisie ki khang theilou ding ahi.
05. UZO in mimal kimudana zieh a si le lang nei a vai ahawm lou ding, Zou ahipou leh aki bang a a koi ding ahi. Mimal a ki thei siemlouna ana um ta lezong, Nampi lamkai ahing hi chieng ua tuote a pampai ua, apoimaw bang anasep apankhawm ding uh ahi.
06. UZO danbu zong tu masang a bang a a um kia ngai. Adang teng zong phana, ahi’n “Zou ham zang teng Zou ahi” achi khel khel pen I gam neu suhsuh ahiman in tam pen akin lam a siemphat kia poimaw kasa hi.
07. Zou nampi ahileh hun nukhie a ding I hi tau hi. Tua ahiman in salam, khalam a ki siemtha ding in Zou mipite ZDV te’n ka chiel un, ka deisah thu uh ka tun uhi.

ZLT: Khaile, nang zong kinaw pien sim chin, tam tan ah nga phot tavai maw le?
KKP: Na chileh hita ven.

ZLT: Na hun manpha tah I nampi a diinga na’ng khiet man in lungdam mama ing e.
KKP: Kei zong lungdam ing e. Damvai aw le.
ZLT: Dam vai e. I nam leh I gam a diing in.


Administrator, Zolengthe.Net phalna lou in teisawn thei ahisih hi.
You can reach the admin
HERE

Sep 12, 2008

Contact Form









Subject: *
Name: *
E-mail Address: *
Your Email: *
City & State: *
Country: *
Zip Code:
Phone:
Message:

* RequiredCreate Email Forms




Conatc Form

Sep 9, 2008

ZOHEISA leh Shillong ZSP

- T. Zamlunmang Zo

Silver Jubilee tan chieng hing pui tung Pa Pasian min i phat ahi.

Gintat leh kinep pha loupi'n Shillong ZSP lamkaite'n i kiletsahpi leh mi dangte mai a i ki uahsah pi ZOHEISA hing kipat dan giel dinga a'ng chielna tung vua lungdam thu ka gen hi.

Poi kasah mama khat ahileh a file ka khut a a um man in a ni leh ha te ka'ng gen thei chiitchiet sih hi. Hinanleh mimawl lungtang in a melchi thei teng hing sung khawm vang.

ZOHEISA a na umma'n new dang khen khat Shillong a um masa ten a chang chang chieng in apoimaw dung zui in ana suo jel uhi. Ka thei dan in kum 1996, 1997 lah vel in Pu P. Daiminthang leh lawi dang khenkhat in Zomi Tangkou chi'n apoimaw dan zil in ana suo jel uhi.

Kum 1998, Manipur a tan 12 ka zaw in Bachelor Degree sim dingin Guwahati ka zuontou hi. Pasian lemsah ahi diei mah lemlouna a um ziehin Shillong ah ka tungtou hi. Shillong a College kaipum in ZSP lah vel ah kihal tou den kahi man in, kum 1998 beikuon lam in ki thuzah tuona regular deu khat a um sih leh hi thei mama sih e chi'n kithujatuona diing pat ka hing sawmta hi. Tua hunlai in Computer chite ka thei naisai sih hi. Hinanleh ka ngaisutna Pu Kapmeng (tuahunlai a Police Bazar lai a Bank of India Manager) kunga ka kup leh ama'n "e hoi mama e, hing pan aw" a'ng na chipai hi.

"Hingpan aw chi mawh, hei a bang khawl kazah a kapat dila" ka chi kia leh, ama'n zong "tamna khawl (Typewriter) tampi um, na ut dan dan a zah thei ahi" a'ng chipai hi. Tam hunpen ka thei dan in 1998 October lah vel ahi.

Tua hun apat in kal teng in ZOHEISA suo ahi zing ta hi. Inn lang bang a shi va nuong chite a um sih hi. Bangzieh in, a bawlpa fel, mipite'n ki thuopi zing. A back up tam. I pan khawm va liei chienga bang teng i bawl leh zong lawching jel mai.

A issue masa pen ahileh Special Issue ahipai hi. Typewriter zanga Stencil tunga ki sun, a Heading te bang pencil a ki draw vevaw nalai. Bank of India building sunga half-pant, slipper toh Pu Kapmeng nam ngainatna zieh a ei a banga va ki gam tang thei. Sun ann bang ki order ziah ziah nalai. Pu Kapmeng mama, aw Pu Kapmeng mama! Mi dang te a'ng lut chieng ua khutphang gel sutuo a kuung va ngeu uh, ei chuh, i ut hun hun a vaki dieng lut, hi mi, tami poimaw e va kichi ngeng ngong. Tam pen ahileh Pu Kapmeng kiphalna leh a chi a nam a ngainatna zieh in peitou thei zing hi.

Alang khat lang ah enkia talei, ZOHEISA pen Voice of the Zomi Sangnaupang Pawlpi ana kichi nanleh Pu T. Zamlunmang Zou mimal in ana sai vevaw ahi. ZSP sung sawkha vate lou in Voice of ZSP Shillong chi'n Shillong a um sung teng, kum 2000 kum bul lam tan ana enkol tou hi.

ZOHEISA a'ng kibawl pat tahtah chu aw... ARC lamte, K-Line lamte thanuom seng seng un, copy khat a dangka dal 5 man i chi vang a dal 20, 30, 50 hing pepawl bang dim, i va pha man lou chienga ana nua or phun pawl bang ana um sausau mai. Tua hunlai a Editor hikha pen nuom kasa mama hi.

ZOHEISA Editorial Board chi zong um sese lou, Editor T Zamlunmang Zou himai. Hinanleh mipite kiphalna leh tawsot zieh in tatlou kei in kal teng in ana kisuo zom zing hi.

File bangma ana ki maintain khalou ahipen poi i sa hi.


For moe Shillong ZSP News CLICK HERE