Showing posts with label Zogal. Show all posts
Showing posts with label Zogal. Show all posts

Mar 18, 2021

Zou Gal (1917-19) Phattuomna (Significance of Zou Gal)

- Dr. S. Thangboi Zou

1. Historical Significance

Late 19th Century, adieh a India’s freedom struggle hun apat in, Tribal leh peasant uprising te khu colonialism doudalna leh kiphinna dan in nationalist historiography ah ana kigen hi. Nationalist (gam leh nam ngainate) version ah tribal te kiphinna khat phot khu India zalenna galsatnate lah ah khat (pangkha) ahi, chi’n ana gen uhi. 

Kum 1960s vel apat in historian ten ‘history from below’ (auoilam apat tanchin etna) kichi ana hapeipi panta uhi. Azieh ahileh, nationalist history ana kisuutsa ten tribal/namneute tanchin leh panlahna, phattuomna, etc. te ana genkha/gentel ngaisih uhi. 

May 23, 2015

ZOGAL (1917-1919 A.D.)

Zo [Zou] galkapte leh Mângkâng gâlkâpte kidoudân tambang ahi

Mângkâng uhpite’n France tuipi gâl (Ist WW) dou dîngin nawthaw thu leh thagum zang in Zo te ahing kaisawm zieh un Zogam zalênna a amaute hing kithuneisah uh chi in Zote’n Mangkângte tung ah gâl ahing bawl uh a Mângkâng gâlkâpte tampi athat uh a abei tadongun adou sawm uh hi. Zogâl lâi a Zo te ana panna munte uh akithei deuteng: -Sugnu, Gotengkot, Hiengtam, Buhsâu, Behieng, Muollum, chite ahi. Zo te vanzah ahileh thalpi, teipi, pumpi, nâmsâu, zouthâu, suongtum, singtun, tangluong, ahi.

Akigêndân in Zo te pên lunglien mama uh ahizieh un, Mângkângte’n vânlêng apat a bomb kahing khiehlu dîng uh ahi, achi chieng un “Na vânlêng uh âhgochieng pou a ka vâtkiehsah dîng uh ahi”. chi in Zo te’n ana dawng uh hi.