Sep 7, 2023

I gam hilou ham I bawlnao gamlei?

Zogam Today, Editorial | 07.09.2023

A la phuo mei hilou a, ama ngeingei in a hinna phaljel a I gam venbitna dinga gal matawnga ana pang, Phamsa LS. Mangboi Lhungdim in ana phuo 'I gam hilou ham I bawlnao gamlei?' chi'n la ana phuo a, unao Zosuonte sungah nasatah in nasem hi. Tami la ahileh Andrew Vanchhawng in music ana bawl a, Artistes tuomtuom in asah khawm uh, Ruolngul Studio a ana khum uh la hing mama khat ahi.

Dawng khatna ah, LS Mangboi Lhungdim in mimbang a pienpi Zo suonte kungah 'khai e ka nam mite ho hung uvin, lhepon bang chan kithuo khom tau hite, pal bangin nang khom tau hite i melma, sut lai khom bang dou khom tai te' chi'n taang ana sam a, mi a chiel dungjui in ama ngel zong gal matawng a pang in, a hinna ana peta hi. Tam banga lunggil tah a la ana phuo ban ah, ama hinna ngel toh chielna ahing bawl khat suota hi.

A thunun ah, 'I gam hilou ham I buol nau gam hi? I di'n khuoljin khuopêm banga, mite'n thingthetsa nawl bang ei bol u, I lai dîp damlou heimo kanam mite' chi'n a pianpi sanggam Zo suonte chouna nasatah in hing bawl hi. I tenna gam lei khu I gam hi meilou amah? khulzin khopem bang bang di'a mite'n pampaisa sing bang a ahing bawl uh ahiai, I lungsung khoikha lou amah ka Nam mite chi'n dohna khautah toh ei nuosie hi. I gam, I lei, I tenna, I luosa, I satsa leh I lugu phumnasa a tam bang a hing kibawl leh gawt thei gawtmaw a hing kigawt chi i ngaisut leh tam khel a puonat huai ding a um nalai ding amah chi thei khop phial a na ahi. Tam bang a lung gel thei nailou leh mahni lalna ding leh advantage lah a phingphing sate'n ki ngaisut na zang poimaw hi.

Zo suon (Kuki-Chin-Mizo-Zomi) khovel munchin gam chin a i umte iki thutuo lou dan uleh lungkhat tha khat a i luong khawm theilou dan uh pawna mama ahi ding, 'Solam lhum lam a um kanam mite, Koima kikhen thei ding i um pouve, Sihtui bang chan kigom taute tuni hin, I gam inam huh tau hite' chi'n chielna ana bawl hial hi. 'Lunggel khat bantha khat pheiphung khatin, Sonin manou te igam le nam din, Khat le khat ki voujang nat tuo tau hite, Koima kikhen thei ihi poi'.

Ki thupi sah in, ki liansah in, ki uang sah nanlei, 'Songpi songcha ki theh tuo bang chah in, Ki theh tuo dil del tau hite tuni hin, Nang lonlhi chu kei lonlhi jong hilou ham? Chol khom tau tin nuom khom taute' chi'n pankhawm apoimaw dan, khat kana, khat gentheina leh khat muolphouna khu ei a bang a kila tua chiet in ki pangkhawm vai chi'n tang ana sam hi.

Phamsa LS Mangboi Lhungdim laphuo guntah a i ngai leh chimul thaw bang huai hi. A lungsim dimlet, lunggel veng veng a ana phuo hi ding in gingtat huai hi. Zo suonte dinmun tem a sut peilet bangin sun kha a, khat-le-khat ki theh tua i ngai dan, lung khat tha khat a pangkhawm I ngai dan leh ki ning bawl, lungsim thel nei a um hun ahi nawnlou dan tu i dinmun un hing hilchian mama hi.

'Songpi songcha ki theh tuo bang chah in, Ki theh tuo dil del tau hite tuni hin, Nang lonlhi chu kei lonlhi jong hilou ham? 

No comments:

Post a Comment