Jan 22, 2010

Ngaidamna: I phulou lunsim thoidamna nasep


~ Tungnung Zamlunmang Zou

Tam article ahileh MELC Delhi Local Pastor in inlam a suty a’ng peisan ziehin ut-lou chamlou a Pasian thu hing gen ngaina mun a ka ding ziehin ka sermon ding thu toh kisai them khat ka gel khiet pen ka hing suhsau deu ahi, Ni bangja ahei khat bangthu ki gen ding ahi’a chi a kaki ngaituo dedu lai in ka lungsim ah bangma hing lutlou hi. Lunsim a thum kawm a ka ngaisut charchar lai in Ngaidamna chi hing kilang hi. Ningkum a ka lawmte khat in Ngaidamna haupa angchi pen ka lunga hing kilang ahiman in, atam sem nei thei ahikha leh chi’n ngaidamna thu Peter in Jesu kunga a doh pen ka suita hi. Thu gen ngeilou akihi man in bang chi ki suongtuo ding chitoh ka buoi khop nalai hi. Tam banga ka ngaisut veng vung lai in Mathew 18: 21-35 tungtawn a houlimna nei hileh chi’n tam anei ate kang guolta lemlum mai hi.


Bible taangtel : Mathew 18: 21-35

■A kihoute: Jesus leh Peter
■Amun: Capernaum
■Laisiengthou pulahna: Ngaidam thithe dih. Lengpa leh suohte tungtawn a Pasian ngaidamna gettena. A mi tanpi tunga ngaidamna nei lou leh gumtatte gawtna mu ding.

Laisiengthou

21. Tuachi’n Peter hing peiin Jesu kungah, Mangpa aw, ka unau khat ka tungah khiel ngitnget taleh bangza vei ka ngaidam diei? Sagi vei i? chiin a dong hi.
22. Khumin Jesu’n a kungah, Sagi vei ka chi sih a, sagi vei mun sawmsagi vei ka chi ahi hi.
23. Ajiehpen Van Leenggam khu tam bang a hi: Khatvei a suohte sum dinmun entup dingin a kisa a.
24. Tua pen a suohte lah a khatin veipung tul sawm a ba a,
25. Suohpa in lah tuaza pi pieh ding a nei sih a. Tuachi’n ama toh, a ji toh, a ta toh, a nei jousie a juo sawn a, a leiba sang dingin thu a pie hi.
26. Tuabepin suohpa a masang ah khupboh in a kungah, Pu aw, ka tungah jangai in, ka bat zosie hing sang sieng na vang, a chi hi.
27. Khumin khawh a sahpi a, tuachiin a leibat zosie a ngaidam ta hi.
28. Khumin tua suohpa khu a pei a, a suoh hipi ama dangka za khat bapa toh a kituoh a. Tuabepin a man a, a tawlmeh a, ka sum na batte hing sang ta in, a chi hi.
29. Khumin a suoh hipipa a masangah khupboh in a kungah, Ka tungah jangai in, hing sang na vang, a chi hi.
30. Hinanlezong a nuom sih a, tua lemahin a leiba san zo mateng in thong ah a le khum ta hi.
31. Tualeh suoh dang dangte in sil omdan a mu tah un chijat huoi sa in, kungah va peiin sil omdan bangkim a va hil u hi.
32. Tuabepin suohpa khu a han lut a, a kungah, Nang suoh phatuom lo! Na nget jieh a na leiba zosie ka hing ngaidam a hi.
33. Keiman nang ka hing lungsiet mabangin na suoh hipipa lungsiet lachin kilawm, a chi hi.
34. Tuachiin a lungthah mama a, tua suohpa in a leibat zosie a san kim masangsie mibawl gentheite khut sung thong sungah a pelut ta hi.
35. Tualeh Jesu in a thujawnaah, Nou zousie in na unaupa na ngaidam sih u leh, ka Pa van a mi hing bawldan ding tua bang lien a hi hi, a chi hi.

Elizabeth O’Connor in alai gelna ah, “Sermon lah lah a sermon hamsa pen leh mite val thei di’a gen hamsa pen pen khu ngaidamna ahi” ana chi hi.

Lewis B. Smedes in “Ngaidamna kichi pen Pasian in khovel toh ki lem a i um theina dinga asil bawl ahi, leitung mite pen khat-le-khat ki lungkham suo, ki muda te ihi man un, Pasian in eite hing ngaidam masa hi, tuomabang a khat-le-khat ki ngaidam dingin hing chiel hi” ana chi hi.

Khanthanhoi Mathew in bung 18 sunga agen, bang a ngaidamna i nei thei sih leh Pasian tanchinpha eima a umkha lou hi ding hi.

Pasian thu teng teng Ngaidamna thupi in a kankhawm ahi. Laisiengthou sung ah Ngaidamna khel a Pasian lunkimna dang bangma kimu lou hi. Tuazieh in Ngaidamna thu ma thupi bawl ding ihi uhi.

Tam Ngaidamna khu silsiem chinten in apoimaw pen ahi. Ngaidamna nei thei ding, tualeh ngaidamna mu thei ding chi koipou i ut chiet ding uhi.

Franch gam a Ernest Hemingway in a tangthu gel khat ah tabang in ana gen hi. Madrid khopi ah tangval nou khat a pa toh ki lungthah suo ana um hi. Tua banga akilungthah suohna uh a’ng let seng ziehin atapa tai mang tahi. A pan zong atapa a it seng man in Madrid khopi a thuthang suohna paper khat ah “Paco, hotel Montana ah Sepkiani nai 12 chiengin hing kimupi in, Ngaidam nahi ta” chi’n a suo hi. Paco chipen Franch gam a deithaw tate hatna ki zang jel hileh kilawm. A thusuo bang in Apa zong tuomun azot leh zuoilah! ama tapa meimei hitalou, khangdawng tangval nou zagiet val apa uh ngah in ana um uhi.

Ngaidamna I ngai uh: Ngaidam thei ding leh ngaidamna mu ding i ut chiet ding uhi. Tua ahita a ahileh, bang dinga tua bang a ngaidam suh mei hamsa adiei le? Jesu nuojuite’n zong hamsa sa ua, sawlta te’n zong hamsa sa uhi. Ui in ahipi uisa aneh bang a khat le khat ki nehgam tuohna gam a teng ihi zieh uh ahi.

Taang 21 ah, Nuojuite kamsangpa, Peter in Jesu kengbul hing nai in ngaidamna kihausah deu leh ahamsaat dan Jesu’n a thei nailou didan dan in hing gen phuot ta hi. Segi vei achi pen ngaidamna hau thei tawp ahidan ut hi meithei hi. Rabbi te kihilna in “mi’n na tunga sil abawl khiel leh thum vei tanngaidam in aban pen nangma thu” achi tungtawn a Peter in a tamsah zaw zong hi mei thei hi.

Hinanleh Jesu’n taang 22na adawnna pen mihingte adi’a i tuot leh a khengval seng hileh kilawm zawzen hi. “Sagi vei ka keu? Eh! va keu deh, Sagi vei sawm sagi vei” chi’n ana khensuh ek hi. Tapen ka vel simsim leh 77 ahilou leh 70×7 khat penpen hileh kilawm hi, tua ahitaleh 490 vei ngaidam di china hita valon hi. Tam pen Genesis 4:24 na “If Cain is avenged seven times, then Lamech seventy-seven times” chi tungtawn a Jesu’n ana dawnbut chet ahi.

Tamna Jesu’n a gen uom pen dia i gintaat ahileh a nambat za hilou ding in, ngaidamna hau apoimaw dan agen nuomna hizaw ding in gintat huoi hi. Aw kituo tah a hinkhawm vadiem bang chituh a hoi leh nuom atai chi lah ahi ngal a!

Taang 26na ah, suohpa a veipung pekia dinga nget a aum chiengin beidong tahi. Tua bep in Lengpa kungah bohkhup in bakhat hun hing pie’n ka bat jousie hing sang sieng navang chi’n kap nguut nguut hi. Tuabep in taang 27 ah a kinep lou bangtah in Leengpan hun piehbe lap zong hilou, them khat kiem zong hilou a umpi’n ana ngaidam mawh hi. Tuachi’n bat a kidim suohpa pen zalenta hi. Tam hunlaitah in suohpa dinmun ah kikoi ta lei, bang chituh in ikipa diei? Kipah seng seng Mary leh Elizabeth aki chibei lai ua asung a nausente kipieh bang a a lungtang kipieh dingin ka gingta hi.

Taang 28-35 sungah, Tua suohpa khu a pei a, a suoh hipi ama dangka za khat bapa toh a kituoh tahi. Tuabepin a man a, a tawlmeh a, ka sum na batte hing sang ta in, chi’n a nawthop tahi. Khum banga anawthop bep in a suoh hipipa a masangah khupboh in a kungah, Ka tungah jangai in, hing sang na vang, a chi hi. Hinanlezong a nuom sih a, tua lemahin a leiba san zou mateng thong ah a le khum ta hi. Tualeh suoh dang dangte’n sil umdan a mu tah un chijat huoi sa in, Leengpa kunga va peiin sil umdan bangkim a va hil uhi.Tuabepin suohpa khu a han lut a, a kungah, Nang suoh phatuom lou! Na nget zieh a na leiba zousie ka hing ngaidam ahi. Keima’n nang ka hing lungsiet mabangin na suoh hipipa lungsiet lechin kilawm hilou amah a chi hi. Tuachi’n a lungthah mama a, tua suohpa’n a leibat zousie a san kim masangsie’n mibawl gentheite khut sung thong ah a pelut ta hi.

Tam pen ahileh Pasian leh nang/kei, tuoleh leitung mihingte toh ngaidamna tungthu a tekahna dihvawt ahi. Pasian in hing ngaidam, en ki ngaidam naisai lou, atawpna itna tullou a hing it leh khotuo, ngaidamna thupi pen a hing ngaidam pa Pasian in nang mi ngaidam theilou pa, leitung beima sang teng meilikhu ah ana tawldam taw ang chi ding etsahna ahi hi.

Jesu’n “Na galte it inlen a hing samsete thumsah in, a hing mudate tungah silhoi bawl inlen, nang hing gawt a ahilou a hing bawlsete a ding in thumsah un” chi ana gen hi. Matthew : 44ff.

Tam atunga Laisiengthou tungtawn in bang i zil doh thei eile?

01. Mi teng teng Pasian leiba bah ihi uhi:

Rom 3:23 ah “Aziehpen mi jousie i tawnkhiel siengta ua, Pasian thupina atang jou tasih uhi”, Rome 310 na in “Mi dihtat koima a um sih, khat zong a um sih” ana chi hi. Late 40:12 na in “Aziehpen sil hoilou sim seng louten kei ahing imkuol ua, ka khelnate’n ahing nuopha uhi, ka dadoh ngam tasih hi, ka khelnate ka lu tunga ka sam zangte sangin atamzaw a, a lungtang aba gawpta hi” achi hi.

Khielsa a pien ihi ua, ni chin in helna i bawl ua, i hinkhuo uah sim senglou khelna tampi i bawltou mielmuol nalai uhi. Pasian deidan a gamtang mi khat zong i um nawn sih uhi. I khelna te uh khat ngel zong gawtmun mei lipi a pai theina ching tham tham hi.

02. Thukhenna um ding hi:

Heb. 9:27 in Mihing a ding in khatvei shi sesa ahi a, tuozaw chiengin thukhenna um ding hi ana chi hi. Sawlta Paul in Acts 17:31 a ana thugenna ah “….. tuoni chiengin ami guotpa tungtawn in lei tung pumpi dihtattah in vai ahawmpieh ding” chi hi… tam ami guotpa ahileh Jesu Christ ahi. Thugenpa 12:14 in “Pasian in i sep i bawl, a langtang leh phuolsel a umte zong thukhenna masang ah ahing pholdoh ding hi” chi’n ana giel hi. Tualeh Deuteronomy 32:35 na ah, Pasian in “Phulah leh thuhkiehna khu kei thu ahi” ana chi hi. Tualeh a chizat huoi fding khat, Revelation 20:12 na ah bang chi’n ana gen ei, “Tualeh mishite alien a neu Pasian mai a ding ka mu a, tualeh laibute phensa in a um a, tuapen hinna laibu ahi, tualeh mishite khu hinna laibu a kigiel bang in ana sep dungjui a thukhen pieh in a um uhi”.

Tuani chiengin nang leh kei lah Pasian mai a thukhenna pel thei sam sih vai in, hinna laibu hing kiphen apat i hinkhuo a i silbawlte ang ki gen khuet va zung ni chiengin i maitai na diei? Thukhenna lah um tei tei ding ahi ngal a!

03. Leng thupi, Jesu Khrist

Lei kisiem chil a gawsa belamnou, Eden huon apat i leibat sang ding in mihing bang in ahing pieng, Tulsing lel ah vanmang nau bang akap nang leh kei siet tandoh ding in. Min dang jousie sang in a ngaipen Mang Jesu min, khup jousie dilsuh in, lei jousie’n a puong ding Mangpa Jesu Christ khu Leeng ahi chi in. Phil. 2:9,10. Lengte Leng, Lalte Lal.

04: Koima’n Leibat Sangbut lou

Hithei lou, hithei bilbel lou! Late 49:7-8 na in “… mihing koima’n a unau atandoh thei sih dinga, tatna zong Pasian kungah ape thei sih ding hi”. Jeremiah 2:22 na ah Pasian in “tang-al a kisil in sabon tampi zang nanlechin zong na giitlounate ka masang ah chiemte in a umta hi” chi hi. Rom 3:20 in “Dan silbawlte ziehin koima Pasian mitmu in siemtang in a um sih ding uh, aziehpen dan ziehin khiel kiphawhna ahing umzaw hi” ana chi kia jel hi.

Tam atung a igen, khelnate ahileh Pasian kung a i leibate uh ahi, i khelna zieh a atapa pieh ihina uh, i leiba zieh ahi liulieu hi.
05. Leiba sanna ding lampi khat mei um

A hepina leh itna zieh liulieu in A tapa tangkhat nei sun ahing pieh hi. Koipou ama gingta a, kisie a ngaidam i nget leh i leiba te ngaidam ihi thei pan ding uhi.

Happy are those whose transgression is forgiven, whose sin is covered. Happy are those to whom the LORD imputes no iniquity, and in whose spirit there is no deceit. (Psalm 32:1-2)

Thukhupsitna : Matthew 5: 3-10

■Blessed are the poor in spirit, for theirs is the kingdom of heaven.
■Blessed are those who mourn, for they will be comforted.
■Blessed are the meek, for they will inherit the earth.
■Blessed are those who hunger and thirst for righteousness, for they will be filled.
■Blessed are the merciful, for they will be shown mercy.
■Blessed are the pure in heart, for they will see God.
■Blessed are the peacemakers, for they will be called sons of God.
■Blessed are those who are persecuted because of righteousness, for theirs is the kingdom of heaven.

Tam article sim zousie Pasian in ngaidamna toh kidim thei ding in hing guolzawl tahen. Amen!


---------------------------------------------

No comments:

Post a Comment