PRESIDENTIAL ADDRESS PRESENTED TO THE DELEGATES OF THE 69TH UZO ANNUAL ASSEMBLY ON 13 OCTOBER 2025 AT ZOU GAL MEMORIAL CEMETERY COMPLEX, BEHIANG
BY THANGZAMANG, President, United Zou Organisation, General Headquarters
Amsapen in a 69 veina UZO Annual Assembly 2025 zangthei dinga chidam-ludamna hingpie, leitung bup a om chi-le-nam tampi umte lah a ei Zou tate zong nam khat-chi khat a hing siem, I ma uh hing pui jing I bieh uh Pa Pasian min phat kawm in tuni’a palai hing kalsuon jousie Chibai ka hing bu hi.
Tuoleh, I gam buai Meitei Gal laitah a chi-le-nam ngainatna toh tuni October nism 13 ni’a United Zou Organisation Annual Assembly 2025 palai a hing kalsuon UZO Adviser-te, UZO Lamkai masate, Zou Working Committee (ZWC) memberte, UZO Headquarter Executive Committee (HEC) member-te, Block Office Bearer-te, Unit President & Secretary-te, Zou Hausate, Zou Zumpi vaihawmte, Zou Literature Society-te, Zou Script Development Society-te, Zou Youth Organisation-te, Zou Sangnaupang Pawlpi-te, Zou Artists’ Union-te, Zou Women Human Rights Organisation te, Zou Officer te, Special & First Class Contractor te, Subcommittee tuom tuom a lamkai leh memberte, Hattuam lamkaite leh deituom a chielte ban ah Zou nam it leh ngaina a hing kikhawm mipite Pa Pasian leh I nam min in zatatna sangpen ka hing pia hi.
I gam in gal-le-tuol I tuoh I pal Iai un I bieh Pasian in I ma uh hing puitou jing in UZO leh a bajam pawlpi tuomtuomte leh hattuom te’n panna thei um teng a panla in I nampi kuongtawlna ah lung khat tha kat pua in kal kisuon khawm zing hi.
Zou Nam
Zou kichi khu I pu uh Zou min suong a ki minvawte I hi ua, tawndan-le-ngaina (culture & custom), Zoulai/Zou script, ham-le-pau, Nam Lapi leh tangmi nei nam, mahni keng a ding leh India kumpi theipi nam I hi uhi [vide Government of India, MHA Notification No. SRO 2477A Dated 29/10/1956, S.C. & S.T. list (Modification) Order, 1956, Manipur].
2025 kum sunga sep-le-bawl khenkhat te:
(1) Meitei gal jieh a inn-le-lou nei nawnlou, Internally Displaced Persons (IDPs) te a ding khualna in UZO Relief and Resettlement (UZO R&S) ana kibawl khia hi. UZO lamkaite leh UZO R&S kithuo in Singngat MLA Pu Chinlunthang banah Zou Catholic Hattuamte, Pentecostal Hattuamte, ZPCS, MELC, ZCBC leh mimal phatuam ngaite kiphalna jal in tunitan in tam anei a bang in I nasepna uh muthei in umta hi.
|
S/No. |
Khuo |
Inn target |
Inn lamja |
Akilam lai |
|
1 |
S. Belpuan |
100 |
75 |
- |
|
2 |
V. Munpi |
100 |
68 |
- |
|
3 |
Tangpijol |
- |
10 |
- |
|
4 |
M. Lunmual |
- |
21 |
- |
|
5 |
Zoumun |
- |
50 |
- |
|
6 |
V. Bethel |
- |
7 |
- |
|
7 |
Tonjang |
- |
14 |
15 |
|
8 |
Ngaikhoman Veng, Singngat |
- |
25 |
- |
|
|
Total |
200 |
270 |
15 |
Tam tan chiang hing pui Pasian leh panlatute teng tungah kipathu I gen a, maban a zong pangkhawm tou jel ding in I ki ngen uhi.
(2) Manipur tuolgal toh kisai a Political demand: Indian Constitution Article 239 (A) tungtawn a “UT with Legislature” demand I nei uh bawhjuina ding in common political platform ‘Kuki-Zo Council’ (KZC) khu 11th October 2024 ni in UZO zong pang in chi-le-nam kigawmte’n ana ki phutkhia hi. Tuanah i Nam uapat palai ding in in Pu Thangzamang, President, Pu Nengchinlam, Vice President leh Upa Chinkhenpau, General Secretary te sawl ahi uhi. Tunitan in India government nuai a MHA (Ministry of Home Affairs) toh kihouna 8 vei akinei ta a, tu-le-tu in KZC secretary khu ei UZO in mawpuahna I lah laitah ahi. Maban a I lawchin tou jelna ding un thumna, tha-le-zung, sum-le-pai leh mipite kithuapi na (support) kang ngen ahi.
(3) Zou Volunteer: Sa-le-gal bei nailou ahi jieh in Zou Volunteer-te enkai dinga ‘UZO Core Committee’ ana ki siemkhie khu apei ngei a apei ngai nalai ding hi. Volunteerte etkawlna nuai a sum-le-pai kidong leh frontline duty-te dinga kithuopina pen pei zing nalai ding ahi jieh in mipite’n ana theisiem a pan lakhawm toupeh nalai ding in iki ngen ahi.
(4) Khamthei-Guithei: A 68 veina UZO Annual Assembly thupuasah, Kani Chiin (Poppy Cultivation) thu, UZO-ZWC leh Zou Church Leaders Joint Meeting Resolution No. 1 na tungtawn in Zou sung a khamthei leh guithei chiing/ kani chiing leh bawlte toh kisai Hausate, Hattuamte leh CSO lamkai te’n pan nasatah a hingla tha kia a, I gam I nam sunga khamthei guithei in vai hawm lou a, khangsawnte leh nampi damna ding a khamthei doudalna panla chiet ding in I ki chiel uhi. Tuole khamthei guithei tawh kisaikhana neite i Nampi in hing kipahpi naisai lou ahi chi kahing puong ahi.
(5) Don-le-kai thu: Pawl dang in UZO theipina lou a UZO mi-le-sa te kunga don-leh-kai a don pen kidal jing ahi chi iki theisah ua, tamtoh kisai in 2nd June 2025 in Zomi Council lamakaite tawh thukimna bawl ahi.
(6) UZO Global Forum: Sim-le-mal a um Pu Zou hah-le-suon te ki pawlkhawmna ding in UZO Global Forum apaisa August 17, 2025 in siemkhiet ahita hi. Tami forum a UZO-GHQ India apat palai ding in President Pu Thangzamang, Joint Secretary Pu T. Sianmuanthang leh Secretary (Literature & Youth Affairs) Pu S. Nengkhanlun te guot ahi uhi. Tu dinmun in UZO Global Forum a ki pawlkhawmte ahile UZO-GHQ (India), UZO-USA, UZO-Myanmar, New Zealand Zo Community, Zo Community-Australia, Malaysia Zo Council te ahi.
(7) Myanmar Buaina leh UZO India: Myanmar gam ah kum 2021 in Mipi telching solkal tungah Military Coup ana um hi. Tuahun apat in Civil War hing kipan a, I pianpi, I laigui zom, I sanggamte’n zong a tenna mun chiet uah genthei-hahsatna tampi hing tuatou ahiman un India a Zou suonte’n kimawh etliam thei nawnlou hi. Natzaang leh Bongmol khote halvam in um a, I khopi uh Tonzang opkhum sawmna toh tam veipi buluh in ana um hi. I bawlthei uh umsun chi in ne-le-dawn ding antang, dawmdawi ban ah um-le-beel toh panpina ana kibawl hi. India leh gam tuom tuom a Zou suonte’n moral support ban ah apoimaw banga pangpina pe ding a mansa ki um zing ahidan unao Myanmar gam a um Zou tate kungah tuni’n ka puongkhia ahi.
(8) FMR leh Border Fencing: India's Act East Policy tungtawn in kum 2018 in India leh Mynmar solkalte’n gamgi zul a teeng, tawndan khandan kibang, chi khat nam khat Kuki-Zo, Naga leh nam dangte laitui-laidal panglou a kikawmtua theina dingin km 16 tan Free Movement Regime (FMR) chi’n ana hong uhi. Kum 2021 Myanmar hing buai a, 2023 a Manipur buaikia ahiman in February 2024 in India solkal in FMR hing ladoh uhi. Tuaban ah India leh Myanmar gamgi zul a dai (fencing) bawl hing pankia ua, tamgel toh kisai in UZO leh a kahieng te’n pan nasatah in ana kila a, Behiang tanpha ah Rally leh Dharna zong ana ki nei hi. Mi dangin a thuna uh gamkai ah dai bawlsah nan uleh UZO in tunitan in kidal zing nalai a, kidal tou peh nalai ding ahi.
(9) Zou Nampi Thumkhawmna Mun: Zou Nampi Thumkhawmna ding mun-le-mual aki poimaw lai in Pi Jubilee Mawi, Chief of Behiang in agam (100x80 feet a lian) kiphaltah in ahing donate a, a mun honna zong tutung UZO Annual Assembly toh neikhawm ahi. Tuale tukum 2025 Zou Nampi Thumkhawmna vaiguon zong tam mun ma a nei ahi ban ah, thumkhawmna vaiguon a mipi neh ding bawng ahileh Pu Hangkhanlal, Chief of Suangkuang leh Pu Kaichinkham, Chief of Lunjang te’n ahing tua ua, Zou Nampi Thumkhawmna Mun chiemtehna Suong ahileh ZYO - Shillong Branch te’n ang uh ahi. Tuaban ah lapawl sate peina ding bus ahileh Pu Jampau of Zoveng in ahing tuopieh ahiman in amau teng tung ah i Zou Nampi min in kipathu I gen uhi.
(10) UZO Kahiengte Panlahna: Zou Zumpi in Zou Custom vai a, ZSP in sangnaupang te coaching bawl, ZYO in IDP te camp etkawlna nasep leh ZLS in i Zou lai khantouna ding a vai asai na tung ua, amau te teng tung a i lungdam thu igen uhi.
(11) Zou Nampi mun-le-mual te: Pasian mapuina tawh tam bang in Nampi gou (mun-le-mual te) inei thei ta uhi:
|
S/No. |
Mun Min |
A umna khuo |
|
1 |
Zou Gal Memorial Complex |
Zoveng, Lamka |
|
2 |
Zou Gal Memorial Cemetery Complex |
Behiang |
|
3 |
Zou Museum |
Behiang |
|
4 |
Zou Gal Memorial Park |
Tangpijol |
|
5 |
Zou Gal Memorial Field |
M. Lunmual |
|
6 |
Zou Gal Memorial Field |
Khuainuai |
|
7 |
Zou Vumkhawl Mun |
S. Belpuan |
|
8 |
Zou Nampi Thumkhawmna Mun |
Behiang |
Zou Nampi ding a kiphal, mun-le-mual tua/donate utte a ding in UZO in kot lianpi ki hong zing a, tam bang a Nampi mun-le-mual tuate gam-le-gua kepbitna ah Nampi in pan a latou jing ding hi. Tam Zou Nampi mun-le-mualte puahoina ding a pan hing lapi ding i MLA Pu Chinlunthang banah Zou Hausate, Officerte leh mikiphal koipou kungah panpina I ngen uhi.
(12) Zou Church Leaders Forum: I tenkhawmpi chidang-namdang te’n amau sunga buaina aum chiang a palai nasem ding a hattuam lamkai Church Leaders Forum aneite uh a phattuam pi mama dan uh akimu thei a, tuajieh in ei Zou tate’n jong Zou hattuam lamkaite kipawlkhawmna khat siemkhe lei ichi uhi. Tami toh kisai hing sepsuo pie ding in i Zou Hattuam lamkaite kunga ngetna i bawl uhi.
(13) Shini-manni a phung-le-tang min a shigalna: Tam shini-manni a phung-le-tang min a shigalna umjel pen in mailam hun a inam sung a phung-le-tang a kikhenna leh kituam huaina hing piengsah in i nam chidamna hing tunlou ding ahijieh in tam bang chindan khawlsan dingin phung-le-tang lamkaite kungah chielna I bawl ahi. I bawlta ua ahile zong Langtang hilou in eima innsung ah simtham in bawl theilei hoilou ding amah?
(14) Zou mi-le-sa, UZO theipilou a pawl danga panla/panmun tute dinmun: UZO Fund pelou leh nampi theipilou a pawl dang a panla/panmun tute leh a inn sung mite un shina-manna atuah chieng un Nampi in pan akila theisih ding hi. Koito bang tam bang a pawldang umten i Nam kivaihawmna UZO ma bel-le-pibawl chiet ding in iki ngen uhi.
(15) Zou Population: India Census 2011 report kimu dan in India ah Zou missing 24,294 um chi a, Zou ham zang ahileh 26,545 um chi hi. Tukum tan a Rough estimate Zou population kibawl ahileh India a 28,000 leh Myanmar leh khovel gam dangdang a 68,000 lahvel pha dinga tuot ahi. Thupil in mihing in atam ahinpi hi’n hinanleh nga in a tam ashipi ana kichi hi. Laisiengthou ah zong ‘tung a ahsi ja leh luigei a piaunel ja’ pha dinga guolzawlna um ahiman in, khanglaite’n zong Laisiengthou deina banga pan la dingin iki hasot ahi.
(16) Lemna-le-Muonna dei Nam: Zou Nam ahile lemna-le-muanna dei nam ihi a, chi dang-nam dang te toh kituatah a teenkhawm dan I siam ding ua, issue based a chi dang-nam dangte toh a poimaw dungjui a sepkhawm/pankhawm dan siam ding in ki hanthawn ahi.
Pasien khu iki butna le ihatna ahi, genthei laitah a hing panpi pa ahi jieh in Ama hatna suong in i nampi kuong tawl na a pankhawm dan siem in igam-inam adi’a thukhat in luongkhawm lei I tup-le-ngiimte uh muolsuo zou ding in ihi chi tuni’n mipi mai ah ka phuong ahi.
Psalm 46:1-11
PASIAN IN MAPUI IN UZO DAMSAWT HE’N
Sd/-
(THANGZAMANG)
President
United Zou Organisation,
General Headquarters
No comments:
Post a Comment